Poniżej zamieszczamy dwa fragmenty z Seminarium pracy z tekstem J.Lacana, fragmenty dotyczą paragrafu 15 i 16 La direction de la cure et les principes de son pouvoir.


Pierwszy fragment audio jest częścią komentarza do pierwszych zdań czytanego tekstu:

To jest miejsce na kilka uwag co do formowania się symptomów. Freud, od czasu swojego dowodzącego badania zjawisk podmiotowych: snów, pomyłek i dowcipu, co do których powiedział nam kategorycznie, że są one z nimi [symptomami] strukturalnie identyczne. Freud zatem podkreślał to setki razy: symptomy są nadokreślone [surdetermines].  Zostawmy na boku moje uwagi na temat tego, że nadokreślenie [surdetermination] nie jest ściśle pojmowalne inaczej jak w strukturze mowy [langage]. Co to oznacza w symptomach nerwicowych? Oznacza to, że wystąpi interferencja w efektach, które w podmiocie odpowiadają na określone domaganie, ze strony tych, które są efektami pozycji którą utrzymuje jako podmiot w odniesieniu do innego (do innego, tutaj jego bliźniego [semblable]).

Symptom ma taka samą strukturę jak formacje nieświadomego. Symptom zawiera strukturę wypartego. Wyparte dotyczy znaczącego. Symptomy są naddeterminowane/nadokreślone.

LOUIS. PARYŻ.160912

Drugi fragment audio jest częścią komentarza  poniższych zdań:

Fantazmat jest zobrazowaniem tej oryginalnej możliwości. Oto dlaczego wszelka pokusa zredukowania go do wyobrażenia [imagination], z powodu nieprzyznania się do porażki, jest bezustannym nieporozumieniem, nieporozumieniem, z którego szkoła kleinowska – która tutaj posunęła rzeczy daleko – nie wychodzi z powodu niedostrzeżenia kategorii znaczącego.

Lacan stara sie pokazać, odwrócenie co do klasycznej idei, która jest taka, że podmiot jest panem samego siebie. Idea jest taka, że podmiot posiada język, którym posługuje się, by zapanować nad samym soba. Tutaj dokonuje się to odwrócenie, dlatego, że, Lacan mówi, że podmiot sądzi, że jest reżyserem, kiedy de facto jest żywą marionetką.

Pytanie które stawia Lacan: na czym wspiera się podmiot?