Rene Magritte - La Clairvoyance 1936_h410

Ilustracja: René Magritte „La Clairvoyance”, 1936

PAŹDZIERNIK 2020 – CZERWIEC 2021

Zapraszamy do udziału we wspólnej pracy nad kolejnymi rozdziałami Seminarium XI J. Lacana w ramach cyklu spotkań, które będą się odbywały co drugi poniedziałek poczynając od 12 października. Zajęcia prowadzone przez psychoanalityków i członków FPPL będą miały formę otwartego seminarium, w czasie którego wprowadzimy Państwa w problematykę Seminarium XI Jacquesa Lacana pt. „Cztery podstawowe pojęcia psychoanalizy”.

Opowiemy o nim od siebie, ale liczymy też na Państwa pytania i dyskusję. Po takiej wspólnej pracy, będziemy też dyskutować o tekście wspólnie z nauczycielami ze Szkoły Psychoanalizy EPFCL z Francji. Seminarium XI zaznacza niezwykle ważny moment w historii nauczania Lacana, jako że jego pierwsze zajęcia odbywają się w kontekście wykluczenia Lacana z jedynego wówczas, międzynarodowego stowarzyszenia psychoanalityków IPA, powstałego z inicjatywy i za sprawą nauczania Freuda. Kończy ono też 10-letni okres nieformalnie zatytułowany „powrót do Freuda”, pod którym to hasłem Lacan prowadził swe Seminaria od roku 1953. Były one wtedy adresowane głównie do psychoanalityków i lekarzy a odbywały się w miejscu szczególnym na psychoanalitycznej mapie Paryża, bo w szpitalu psychiatrycznym Św. Anny.

Od momentu wykluczenia Lacana z IPA zmienia się i miejsce jego seminariów (na École Normale Supérieure przy ul. d’Ulm) i ich publiczność (wykłady stają się otwarte dla wszystkich i z każdym rokiem dołącza coraz więcej studentów ww. ENS) i treść. Koniec tego okresu nie oznacza bynajmniej, że Freuda nie ma w ogóle w tym seminarium – jest i to prawie w każdym akapicie! Te okoliczności bowiem dały Lacanowi asumpt do dalszego badania i zapytywania o to, co stanowi podstawy psychoanalizy.

I tak, pojęcia, które Lacan wyszczególnia jako fundujące dla psychoanalizy, i których koncepcje będziemy wspólnie zgłębiać – zarówno we freudowskim, jak i w ściśle lacanowskim ujęciu – to: nieświadome, powtórzenie, przeniesienie i popęd. Zapewniamy Państwu dostęp do tekstu w języku polskim. Jedne zajęcia obejmą średnio pół rozdziału, czyli wykładu seminarium (poza wyjątkami).

Zachęcamy również do równoległego udziału w kursie FPPL „Podstawowe pojęcia w klinice psychoanalitycznej”, podczas którego będziemy omawiali cztery pojęcia: nieświadome, powtórzenie, przeniesienie, i popęd od strony praktycznej na przykładzie przypadków klinicznych omawianych przez Freuda i Lacana.

DATY ZAJĘĆ

Semestr letni 2021:

  • 01.03.2021 rozdział 14 część 2 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 15.03.2021 rozdział 13 i 14 do spotkania z Marc Strauss – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 29.03.2021 rozdział 15 część 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 12.04.2021 rozdział 15 część 2 – prowadzenie: Marcin Piotrowski
  • 26.04.2021 rozdział 16 część 1 – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 10.05.2021 rozdział 16 część 2 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 24.05.2021 rozdział 17 część 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 07.06.2021 rozdział 17 część 2 – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 21.06.2021 rozdział 18 część 1 – prowadzenie: tbd

Semestr zimowy 2020/2021:

  • 12.10.2020 – rozdz.10 cz.1 – prowadzenie: Anna Wojakowska-Skiba
  • 26.10.2020 – rozdz.10 cz.2 – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 09.11.2020 – rozdz.11 cz.1 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 23.11.2020 – rozdz.11 cz.2 – prowadzenie: Marcin Klaus
  • 07.12.2020 – rozdz.12 cz.1 – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 21.12.2020 – rozdz.12 cz.2 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 11.01.2021 – rozdz.13 cz.1 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 01.02.2021 – rozdz.13 cz.2 – prowadzenie: Marcin Piotrowski
  • 15.02.2021 – rozdz.14 cz.1 – prowadzenie: Marcin Klaus

GODZINA

  • 20:00 – 22:00

CENA

  • Za cały kurs (2 semestry, 18 zajęć x 2 godziny): 900 zł
  • Cena przy jednorazowej wpłacie (2 semestry, 18 zajęć x 2 godziny): 700 zł
  • Cena przy jednorazowej wpłacie (1 semestr, 9 zajęć x 2 godziny): 400 zł
  • Studenci za cały kurs (2 semestry, 18 zajęć po 2 godziny): 720 zł
  • Cena przy jednorazowej wpłacie (2 semestry, 18 zajęć x 2 godziny): 520 zł
  • Cena przy jednorazowej wpłacie (1 semestr; 9 zajęć x 2 godziny): 310 zł
  • Pojedyncze zajęcia (2 godziny): 50 zł; studenci: 40 zł
  • Dla członków FPPL wstęp wolny

Prosimy o dokonywanie przelewów na konto FPPL: 79 1140 2004 0000 3902 7553 8931
Tytuł przelewu: SEMINARIUM XI (+ liczba zajęć)
Potwierdzenia wpłat prosimy wysyłać na adres: szymanska.joannaaaa@gmail.com

MIEJSCE ZAJĘĆ

  • Lingua Nova, ul. Wspólna 41, Warszawa
  • On-line: umożliwiamy udział w zajęciach przez platformę Zoom, link u koordynatorki zajęć: szymanska.joannaaaa@gmail.com

PROWADZĄCY

  • Marcin Klaus
  • Marcin Piotrowski
  • Sara Rodowicz-Ślusarczyk
  • Joanna Szymańska
  • Jan Tkaczow
  • Anna Wojakowska-Skiba

Koordynatorka kursu: Joanna Szymańska

Więcej informacji: szymanska.joannaaaa@gmail.com

ZAPRASZAMY!

Dołącz do wydarzenia na fb

Plan zajęć FPPL

ZAJAWKI ZAJĘĆ

  • 12.10.2020 – rozdz. 10 cz. 1 – prowadzenie: Anna Wojakowska-Skiba

Rozdział 10. Seminarium IX, stanowiący wykład J. Lacana z 15 kwietnia 1964 r., został przez J.-A. Millera zatytułowany „Obecność psychoanalityka”. Po części odnosi się to do tytułu książki Sachy Nachta (z 1963 r.), z którą Lacan polemizuje, ale także do idei Lacana, że już sama obecność analityka jest manifestacją nieświadomego. Lacan wnosi to z zarejestrowanego przez siebie faktu odmowy wobec nieświadomego, do jakiej dochodzi na kongresach… analityków! Omawiane przez cały rozdział czasowe pulsowanie, powodujące otwieranie się i zamykanie nieświadomego, które obejmuje także analityków, to nic innego niż popęd, a więc czwarte podstawowe pojęcie psychoanalizy, które wraz z obiektem a, wokół którego popęd krąży, Lacan zostawia sobie na koniec…

Anna Wojakowska-Skiba

  • 26.10.2020 – rozdz. 10 cz. 2 – prowadzenie: Jan Tkaczow

W drugiej części rozdziału 10 pt. „Obecność analityka” znajdziemy takie kwestie jak przeniesienie mocy z podmiotu na Innego, zamykające się żaluzje za którymi ukryte jest piękno, węzeł Gordyjski, co do którego nie uda się zdecydować czy go przecinać czy rozwiązywać oraz ta najważniejsza: skoro przeniesienie jest oporem, to dlaczego musimy czekać na nie z podjęciem się interpretacji

Jan Tkaczow

  • 09.11.2020 – rozdz. 11 cz. 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska

W rozdziale 11 seminarium „Cztery podstawowe pojęcia psychoanalizy”, Lacan kontynuuje badanie pojęcia przeniesienia w psychoanalizie. Wiąże je ściśle z innym fundamentalnym pojęciem – nieświadomym, oraz z pytaniem o miejsce prawdy i pewności. Co lub kto stanowi w relacji analitycznej źródło prawdy, skoro podmiot, tak analityka jak i analizującego się, „jest usytuowany w wymiarze pewnego mylenia się”? Lacan próbuje rozsupłać węzeł gordyjski przeniesienia: jako metoda działania analityka, przeniesienie pojawia się w relacji do nieświadomości, porównywanej tutaj do więcierza, którego przepustnicę stanowi najbardziej tajemniczy obiekt psychoanalizy – obiekt a.

Joanna Szymańska

  • 23.11.2020 – rozdz. 11 cz. 2 – prowadzenie: Marcin Klaus
  • 07.12.2020 – rozdz. 12 cz. 1 – prowadzenie: Jan Tkaczow

Proces pierwotny, proces wtórny. Mam nadzieję, że wszyscy na zajęcia będą mieli przeczytane teksty:
– S. Freud, Objaśnianie arzeń sennych, rozdział VII
– S. Freud, Notatka o „Cudownej Tabliczce”

Seksualność, seksualizacja.

To z kolei przypomina nam o nieustającej debacie jak wychowywać dzieci. Jak zwykle edukatorzy – obszczekują nie to drzewo. Co prawda u Lacana w tym miejscu nic na temat edukatorów nie ma, ale jest docenienie innych głupot.

A co ma z tym wszystkim wspólnego pragnienie? I to analityka???

Czy to możliwe, żeby udało nam się to rozwikłać?

Jan Tkaczow

  • 21.12.2020 – rozdz. 12 cz. 2 – prowadzenie: Joanna Szymańska

Zdanie, od którego zaczniemy czytanie kolejnej, drugiej części rozdziału 12 seminarium „Cztery podstawowe pojęcia psychoanalizy” brzmi „Desidero jest freudowskim cogito”. Pragnienie, a nie myślenie, wyznacza miejsce podmiotu w analizie lacanowskiej. To, czym jest pragnienie w ogóle, a w szczególności jego tajemnicza odmiana, pragnienie psychoanalityka, spróbujemy wyczytać ze znaczących tego niełatwego tekstu. Zapraszamy!

Joanna Szymańska

  • 11.01.2021 – rozdz. 13 cz. 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska

Nowy rok czytania „Czterech podstawowych pojęć psychoanalizy” zaczniemy od nowego Grundbegriff, czyli podstawowego pojęcia: popędu. Jak inne fundamentalne pojęcia, popęd dotyka realności i ją penetruje, choć Lacan zaczyna opracowanie tego fundamentu od jego surrealistycznego demontażu. Aby się przygotować, przeczytajmy Freuda „Popędy i ich losy”.

Joanna Szymańska

  • 01.02.2021 – rozdz. 13 cz. 2 – prowadzenie: Marcin Piotrowski

Lacan powtarza za Freudem, że to co jest obiektem popędu jest obojętne. Jednocześnie podkreśla, że źródło popędu jest ściśle określone i ogranicza się do miejsc ciała, których struktura jest związana z krawędzią. W tym kontekście będziemy mieli okazję porozmawiać o popędzie oralnym i analnym. Czyli dwóch z czterech popędów cząstkowych, które są związane z domaganiem a ich obiekty posiadają pewną konsystencję.

Omówienie tych dwóch pozwala Lacanowi mówić o popędzie jako o montażu. Jak to rozumieć?

Marcin Piotrowski

  • 15.02.2021 – rozdz. 14 cz. 1 – prowadzenie: Marcin Klaus
  • 01.15.2021 – rozdz. 14 cz. 2 – prowadzenie: Joanna Szymańska

W rozdziale 14 seminarium „Cztery podstawowe pojęcia psychoanalizy” Lacan czyta dalej tekst „Popędy i ich losy”, śledząc tok myślenia Freuda, kiedy ten buduje fundament, na którym w dużym stopniu opiera się dzisiaj rozumienie popędów w psychoanalizie.
Lacan nie poprzestaje jednak na czytaniu, kiedy wpisuje w teorię Freuda: swój namysł nad miejscem seksualności w relacji do popędu; własne opracowanie popędu związanego ze spojrzeniem; wreszcie próbę odnalezienia miejsca podmiotu i jego pragnienia na ścieżce popędu.

Joanna Szymańska

  • 15.03.2021 – rozdz. 13 i 14 do spotkania z Marc Strauss – prowadzenie: Jan Tkaczow

W czasie najbliższych zajęć podejmiemy się podsumowania tego wszystkiego, czego dowiedzieliśmy się o popędzie, jego pochodzeniu, konstrukcji i jego „losach”.

Posłużymy się w tym celu wybranymi cytatami z rozdziałów 13-15. Spróbujemy uporządkować relację do pragnienia, fantazmatu, metafory, synchronii, metonimii, interpretacji, miłości i co tam jeszcze przyjdzie nam po drodze do głowy.

Będzie trudno i intensywnie, a na koniec wszyscy zostaniemy z tą nieokreśloną satysfakcją-niesatysfakcją, co do których Lacan umiejscawia użycie funkcji popędu.

Jan Tkaczow

  • 29.03.2021 – rozdz. 15 cz. 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska
  • 12.04.2021 – rozdz. 15 cz. 2 – prowadzenie: Marcin Piotrowski

Kolejny raz podejmiemy wspólny trud podążania obraną przez Lacana drogą, podczas której dokonuje dalszego demontażu popędu. Tym razem, do wcześniej omówionych popędów oralnego i analnego (choć i do tych powraca), dokłada popęd skopiczny i inwokacyjny.

Ponadto, w drugiej części wykładu 15, Lacan wprowadza pojęcia organu libido. Dlaczego jest to organ fałszywy, który nazywa „człekomlet” (fr. l’hommelette)?

Do czego używa mitu lamelli w kontekście omawianej seksualności i miłości?

Marcin Piotrowski

  • 26.04.2021 – rozdz. 16 cz. 1 – prowadzenie: Jan Tkaczow
  • 10.05.2021 – rozdz. 16 cz. 2 – prowadzenie: Joanna Szymańska

Studium popędu, podstawowego pojęcia psychoanalizy, przeprowadzone we wcześniejszych rozdziałach, pozwoliło Lacanowi umiejscowić podmiot, efekt nieświadomego ustrukturyzowanego jak język, względem tego, co seksualne.

W rozdziale 16. wybrzmiewa podmiotowe rozdarcie w polu Innego – polu, które ujmuje podmiot w nawias szczególnej logiki. W tym polu, względem Innego, podmiot może dokonać dwóch operacji, z których pierwsza, alienacja, jest tu omawiana.

Joanna Szymańska

  • 24.05.2021 – rozdz. 17 cz. 1 – prowadzenie: Joanna Szymańska

Zajęcia z Seminarium XI J. Lacana, rozdział 17 pt. „Podmiot i Inny (II): Afanisis”, część 1., 24.05.2021 o godz.20.00

Zapraszam do wspólnego czytania kolejnego rozdziału seminarium XI. Omówiwszy alienację, przechodzimy do zapoznania się z „drogą powrotną od alienującego vel”, albo drogą ku pragnieniu, czyli separacją.

Joanna Szymańska

  • 7.06.2021 – rozdz. 17 cz. 2 – prowadzenie: Jan Tkaczow