unnamed

Zapowiedź zajęć z czytania wykładu 2. Seminarium XVII pt. „Odwrotna strona psychoanalizy” 24.10.2022.

W ramach wspólnego czytania Lacana, na najbliższym spotkaniu zajmiemy się wykładem 2. Seminarium XVII pt. „Odwrotna strona psychoanalizy” [w oryg. L’envers de la psychanalyse, seminarium niewydane], które Lacan wygłosił 17 grudnia 1969 r. Przewidujemy poświęcić mu dwa spotkania; na zajęciach 24.10.2022 spróbujemy omówić pierwsze 6 stron, a kolejne strony na zajęciach 07.11.2022.

Przypomnijmy, że Lacan wprowadza w tym Seminarium swoją koncepcję czterech dyskursów, którymi opisuje podstawowe typy więzi społecznych zachodzące pomiędzy dwojgiem ludzi: dyskurs Pana (Mistrza), dyskurs Uniwersytetu, dyskurs Histeryczki i dyskurs Analityka. Do opisania struktury dyskursu, Lacan używa czterech pozycji, takich jak: dominująca (agens), inny, produkcja i prawda. Na tych pozycjach zmieniają się cztery elementy, takie jak: S1 – znaczący Pana (znaczący mistrzowski), S2 – wiedza, $ – podmiot podzielony oraz a – obiekt nadwyżki rozkoszy. Inna za każdym razem konfiguracja tych elementów, tworzy kolejny dyskurs, wraz ze specyficzną relacją do rozkoszy jaką ma w nim podmiot.

Na pierwszym w tym roku spotkaniu, miało miejsce wprowadzenie do historycznego kontekstu tego Seminarium, jakim były wydarzenia znane we Francji jako Maj 1968 r. Spotkanie Lacana ze studentami na Uniwersytecie w Vincennes skłoniło go do mówienia o pułapkach dyskursu Uniwersytetu – będącego wariantem dyskursu Pana – oraz o wyzwaniach kształcenia psychoanalityków. Kluczowe wnioski z tego spotkania są takie, że według Lacana zmiana wprowadzana przez rewolucję, z powodów strukturalnych nie może doprowadzić do zmiany dyskursu – ten, kto był w pozycji niewolnika czy też studenta, może jedynie zmienić Pana czy też Mistrza. Ponadto, za sprawą odniesienia do wiedzy nieświadomego, nie jest możliwe kształcenie analityków na Uniwersytecie, a jedynie w ramach własnego doświadczenia psychoanalizy, wystawiającego na dyskurs Analityka.

W transkrypcji rozdziału 2., wywód Lacana, w swojej pierwszej części, postawi przed nami kilka bardzo istotnych pytań, tj. m.in.:

  • w jaki sposób może być określone to, czym podmiot jest? (pojęcia: znaczącego reprezentującego podmiot versus znaku);
  • czy wiedza, jaką podmiot ma o sobie, jest czy nie jest przezeń wiedziana? (podejście do wiedzy o sobie w filozofii versus w psychoanalizie);
  • czy wiedza o sobie samym może czy nie może być pełna? (pojęcia samoświadomości i wiedzy absolutnej u Hegla versus kwestia nieświadomej wiedzy w psychoanalizie).

Poza odniesieniem się do tych zagadnień, spotkanie ma celu rozjaśnienie innych nawiązań i aluzji poczynionych przez Lacana, więc warto, aby udział poprzedziło zapoznanie się z tekstem i sformułowanie własnych pytań oraz przemyśleń.

Omawiania zapisu wykładu i animowania dyskusji podjęło się tym razem troje członków Forum: Stanisław Chankowski (z wykształcenia filozof, doktorant IFiS PAN), Joanna Salamon (z wykształcenia magister sztuki), Anna Wojakowska-Skiba (psychoanalityk, z wykształcenia psycholog, psychoterapeuta).

ZAPRASZAMY!

Więcej informacji: Czytanie Seminarium XVII Lacana

Dołącz do wydarzenia na fb

Kalendarz spotkań FPPL